|
|
Шчыра вітаю вас, смелыя шукальнікі прыгодаў! Мяне завуць Сымон-музыка. Я правяду вас па пакоях Дома славутага паэта Якуба Коласа!
|
Гэты Дом, які стаіць на тым самым месцы, дзе некалі быў чароўны лес, незвычайны. Ён поўніцца гісторыяй, талентам і натхненнем. Калісьці ў таямнічым Доме жыў вельмі мудры чалавек, Пясняр – Якуб Колас. Няма Песняра ўжо на свеце, а памяць пра яго жыве і дагэтуль. Застаўся Дом без свайго гаспадара, і пачаліся тут цяжкія часіны. Стала ўладарыць у гэтым Доме Чорная Панна, якая сцерла памяць ўсіх жыхароў Дома.
Толькі вы, адважныя шукальнікі прыгод, зможаце дапамагчы Дому Якуба Коласа і ўсім насельнікам гэтай сядзібы. Усё, што патрабуецца, – гэта толькі ваша пільнасць, увага і цікаўнасць. Правільна адказваючы на пытанні, вы зможаце аднавіць назву аднаго з твораў Якуба Коласа, і тады Дом скіне чары Чорнай Панны і зажыве сваім жыццём.
Каб выправіцца ў музейнае падарожжа і не застацца ў палоне таямнічага Дома і Чорнай Панны, вам трэба адказаць усяго толькі на 10 пытанняў. Збірайце правільныя адказы на кожнае пытанне і запісвайце іх у крыжаванку. Гэтыя адказы – нібы чароўныя пацеркі, з якіх складуцца Каралі Мудрасці. Яны – той чароўны ключ, з дапамогай якога вы зможаце вызваліць Дом славутага пісьменніка ад вядзьмарства Чорнай Панны. Не хвалюйцеся. Сам Дом будзе даваць вам падказкі. Вы толькі здолейце іх правільна зразумець.
Чароўная крыжаванка
|
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
У добры шлях, шукальнікі прыгодаў!
1 першае
Вы знаходзіцеся ў чароўным свеце дзяцінства Песняра. Костусь Міцкевіч (сапраўднае імя Якуба Коласа) рос цікаўным і кемлівым хлопчыкам, цягнуўся да навукі. Вучыўся спачатку ў хатняга настаўніка – дарэктара, хадзіў у школу ў вёсцы Мікалаеўшчына, займаўся самаадукацыяй. У 1898 годзе ён паступіў у настаўніцкую семінарыю. У якім горадзе знаходзілася гэта вучэльня вы можаце знайсці тут, у экспазіцыі. Назва горада – першая чароўная пацерка.
2 пытанне
У настаўніцкай семінарыі Канстанцін Міцкевіч правучыўся 4 гады. Там выкладалі Закон Божы, царкоўна-славянскую і рускую мовы, арыфметыку, геаметрыю, гісторыю, геаграфію, прыродазнаўства, фізіку, чыстапісанне, маляванне, педагогіку, гімнастыку, спевы. Сярод іншых выкладчыкаў вялікай папулярнасцю ў навучэнцаў карыстаўся настаўнік стараславянскай і рускай моў. Менавіта ён блаславіў студэнта Міцкевіча на напісанне вершаў на роднай беларускай мове. Прозвішча гэтага настаўніка – другая чароўная пацерка.
3 пытанне
У гэтым поўным хараства куточку – на беларускім Палессі – правёў маладыя гады Пясняр. Тут ён працаваў настаўнікам у невялічкіх вёсачках. І вучні свайго настаўніка “Якубам Коласам” не называлі, бо гэта – творчы псеўданім пісьменніка, выдуманае імя. Але ў гэтай залі ёсць адна кніга, якая выйшла пад сапраўдным прозвішчам пісьменніка. У ёй Якуб Колас не толькі сцвярджае права нашага народу размаўляць і пісаць па-беларуску, але і гаворыць пра тое, як родная мова ўплывае на выхаванне вучняў... Назва гэтай кнігі, адрасаванай Якубам Коласам настаўнікам, – гэта трэцяя чароўная пацерка.
4 пытанне
У гэтай зале вы знойдзеце цікавыя выданні трылогіі “На ростанях”, прысвечанай настаўніцтву. У ёй Якуб Колас, нібы … (слова для крыжаванкі і чацвёртая пацерка) з казкі, пераносіць свайго чытача на абшары беларускага Палесся, паказвае кожнае імгненне, каб мы не змаглі ўпусціць ніводнай дэталі. Дзякуючы гэтаму, мы спасцігаем у мастацкай літаратуры дух часу, чэрпаем заканамернасці руху, пазнаём менталітэт свайго народа.
5 пытанне
У адной з вітрын гэтай залы вас чакае свет духоўнага сталення нашага пісьменніка, чароўны свет Сымона-музыкі. Паэма “Сымон-музыка” – узнёслая і рамантычная, уздымае такія актуальныя ва ўсе часы праблемы, як роля мастака ў свеце, роля мастацтва ў жыцці чалавека. Гэты твор стаў крыніцай натхнення для прадстаўнікоў іншых відаў мастацтва. Паводле “Сымона-музыкі” былі напісаны музычныя творы: опера, сімфонія; створаны жывапісныя і графічныя работы; зроблены сцэнічныя пастаноўкі. Цікавым і незвычайным стаў спектакль паводле паэмы, дзе думкі аўтара і вобразы падаваліся без слоў, толькі пры дапамозе жэстаў і рухаў. Назва такога віда сцэнічнага майстэрства – гэта пятая чароўная пацерка.
6 пытанне
Задумваў Якуб Колас сваю вядомую паэму як Казку жыцця. У “Казках жыцця”, над якімі Пясняр працаваў на працягу ўсёй сваёй творчай біяграфіі, пісьменнік часта выкарыстоўваў алегорыю (гэта значыць, іншасказанне). Многія з “Казак” Якуб Колас прысвячаў сваім сябрам. Так, “Кучаравае дрэва” ён прысвяціў свайму блізкаму сябру, таксама вядомаму беларускаму пісьменніку. Імя сябра Якуба Коласа – гэта шостая чароўная пацерка. Знайдзіце машынапіс гэтай казкі, і з подпісу вы даведаецеся пра імя.
7 пытанне
Пераходзьце ў наступную залу. Гэтая зала прысвечана 30-м і 40-м гадам мінулага стагоддзя. У 1930-я гады Якуб Колас часта звяртаецца да перакладаў і да напісання твораў для дзяцей. Вынікам назірання паэта за сваім маленькім сынам Міхасём стала вершаваная паэма, фотаздымак вокладкі выдання якой вы можаце знайсці на экспазіцыі. Пра што напісана у творы адлюстравана нават у назве. Гэта будзе сёмая чароўная пацерка.
8 пытанне
У гэтай зале жыве памяць пра гады Вялікай Айчыннай вайны, пра лёс нашай краіны ў гады ваеннага ліхалецця. Якуб Колас, як і многія жыхары Мінска, вымушаны быў разам з сям’ёй эвакуіравацца з горада. Жыў у пасёлку Клязьма пад Масквой, пасля пераехаў у сталіцу сонечнай краіны Узбекістан горад Ташкент. У Ташкенце культурнае жыццё не спынялася, ва ўзбекскай сталіцы выходзілі і кнігі Якуба Коласа. Назва аднаго з твораў, вядомай паэмы, напісанай народным паэтам у гады вайны і выдадзенай у Ташкенце, стане восьмай чароўнай пацеркай. Адказ вы можаце знайсці ў гэтай экспазіцыйнай зале.
9 пытанне
Праходзьце ў самы вялікі пакой Дома. Гэта – гасцёўня, дзе Пясняр прымаў усіх тых, хто прыходзіў у яго ўтульны Дом. Вакол сябе вы бачыце мемарыяльныя рэчы, якія на самой справе належалі Якубу Коласу. Тут, у гасцёўні, яны яшчэ і вельмі старажытныя. Заўсёды прыцягвае ўвагу наведвальнікаў гадзіннік, зроблены амаль 200 год таму з пазалочанай бронзы, з выяваю старажытнагрэчаскага бога святла, мастацтва і навукі. Калі вы назавеце імя гэтага бога, вы знойдзеце дзявятую чароўную пацерку.
10 пытанне
Рабочы кабінет Якуба Коласа – самае сэрца нашага музея. Кожная рэч тут памятае дотык рукі песняра: пісьмовы стол, календары на ім, гадзіннік, барометр, алоўкі у падстаўцы, друкарская машынка, кніжная шафа і кнігі Якуба Коласа. Бібліятэка пісьменніка, на жаль, згарэла ў гады вайны разам з яго домам. Пасля вайны Якуб Колас стараўся аднавіць яе і набыць такія самыя выданні, якія меў калісьці. Шмат рэдкіх і незвычайных кніг было ў Песняра. Сярод іх – вялікая кніга, дзе сабраны карты практычна ўсіх краін свету. Як называецца такая кніга – гэта адказ на апошняе пытанне і дзясятая чароўная пацерка.
|
|
Віншую вас, адважныя шукальнікі прыгод! Вось і скончаны вашыя прыгоды ў Доме Песняра. Калі вы правільна сабралі ўсе 10 пацерак, то Каралі Мудрасці адкрыюць вам у выдзеленым вертыкальным радку назву твора Якуба Коласа, якая і дапаможа вызваліць Дом ад чараў Чорнай Панны. |
Дзякуй вам за дапамогу! Няхай ніколі не пакідае вас натхненне і імкненне да творчасці!